سیزدهمین گردهم‌آیی فعالان علوم انسانی و انقلاب اسلامی، به بهانه سالگرد شهادت سید مرتضی آوینی با محوریت چگونگی آشنایی و اثرپذیری از سید شهیدان اهل قلم با حضور تنی چند از فعالان حوزه علوم انسانی انقلاب، روز دوشنبه در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد.

در این برنامه مسعود دیانی، سردبیر برنامه تلویزیونی «سوره» گفت: آنچه که مرا شیفته شهید آوینی می‌کند این است که او زیبایی‌شناسی دارد. او خوب می‌گفت و خوب‌ می‌نوشت؛ البته خوب نوشتن او نه به معنای تکلف‌نویسی‌های هم عصر او بلکه به معنای شیوایی بیانش در نثر است. در اوج دوران قشری‌گری و ظاهر‌پرستی آن دوران، آوینی عالم معنوی دیگر داشت که همگان چنین می‌پنداشتند با حضور در عالم او می‌توانند آرام بگیرند. 

وی افزود: یکی از نقاطی شهید آوینی را متمایز می‌کند چگونگی مواجهه او با مفهوم ولایت است. پس از تخریب دنیای نیست‌انگاری و مدرن، فرصت تنفس در دنیایی معنادار را می‌دهد که تا وقتی امام و رهبری در آن است می‌توان زندگی کرد و می‌توان انقلابی بود. اساساً گره خوردن او با ولایت بود که خیل کثیری را مخاطبانش قرار داده است. خیلی‌ها از فقر و عدالت گفتند، مثلا مرحوم حکیمی بسیار از فقر و استضعاف گفت و نوشت اما صحبت او تنها در حیطه نخبگانی محدود ماند. ولی سید مرتضی به علت گره خوردن با ولایت و عجین شدن در این فضا وقتی از مستضعفین می‌گوید، تهی دستان را به ورطه تخاطب جدی و ملموس می‌کشاند.

دیانی در ادامه گفت: آوینی به وسیله ولایت بود که از ظرفیت عاشقی بهره‌مند شد و از آن استفاده کرد. او به معنای حقیقی عاشق امام و آیت‌الله خامنه‌ای بود  به طوری معتقد بود رهبری کار و تصمیم اشتباه نمی‌گیرد. 

وحید یامین‌پور نیز در این نشست بیان کرد: آوینی نقش لولایی را بازی می‌کند که نسلی را از فضای ایدئولوژی انقلابی به روشنفکری انقلاب منتقل کرد. اقتضای انقلاب اسلامی و پس از آن جنگ تحمیلی بالتبع فضایی احساسی و عاطفی را به ارمغان می‌آورد. اما آوینی سعی کرد این تلقی صرفا عاطفی را به یک عقلانیت برساند. آوینی نشان داد می‌توان یک روایتی غیر از روایت رسمی کشور داشت ولی در عین حال انقلابی بود. او شعارزدگی ما را در عرصه‌های حوزه تمدنی از بین برد، به طور مثال در باب سینما به ما فهماند مخالف سینما نبودن اما مخالف فحشا بودن یعنی چه.

او اشاره کرد: آوینی نسبت به یک جهانی پرتوافکنی می‌کند که هرچند تفصیلی ندارد اما سخن از آن دارد این پرتو پیش از تعیین یافتن باید در جان و وجود ما شکل بگیرد و ما آن را اول باید به مرحله تخیل برسانیم.

محسن دنیوی نیز در این نشست گفت: اندیشه آوینی دارای یکسری گزندگی‌هاست، ضمن اینکه دنیای او شاید چندان برای مخاطب در وهله اول تفصیلی نداشته باشد، بنابراین شایسته آن است که کمی با احتیاط به جهان‌بینی او وارد شد.