سوژههای «جهان آرا» محل بحث جامعه است
«بهروز یاوری»؛ تهیهکنندهی برنامهی تلویزیونی «جهان آرا» در گفتوگوی اختصاصی با خبرنگار موسسهی فرهنگی هنری اندیشهی شهید آوینی گفت: بستر شکلگیری برنامهی «جهان آرا» بر مبنای گفتمان مطالبهگری از جنس انقلابی بود و ساختار این برنامه در راستای توجه به ارزشهای انقلاب اسلامی شکل گرفت و چون این هدف از ابتدا برای برنامه نامگذاری شده است، در این چند سالی که از شروع برنامه میگذرد، سعی شده است نگاهی انتقادی به بخشهای مختلف داشته باشیم و مطالبات مردم را در قالب برنامهی تلویزیونی مطرح کنیم.
تهیهکنندهی برنامهی «جهان آرا» در پاسخ به این که شورای سیاستگذاری برنامه، با چه رویکردی به سراغ موضوعات مختلف میرود، عنوان کرد: این برنامه از روز اول یک اتاق فکر خیلی قوی با حضور کارشناسان و صاحبنظران داشته است و تقریباً به جز چند تغییر، آن اتاق فکر همچنان به رصد اتفاقات جاری جامعه میپردازد. این اتاق فکر از اساتید دانشگاه و چهرههای فعال حوزهی فرهنگ و رسانه تشکیل شده و اعضای ثابتی دارد. برخی از افراد مثل آقای یامینپور در این اتاق فکر بودند که از سال گذشته دیگر نیستند. برخی از کارشناسان برنامه هم عضو هیات دولت شدند. نام این افراد که شناخته شده هستند معمولاً رسانهای نمی شود. شورای سردبیری برنامه، سوژههایی را پیشنهاد میدهد که از دل گفتمان انقلاب اسلامی بیرون میآید و این منظومهی گفتمانی به دنبال آن است که در هر برنامه به تحلیل اتفاقات با حضور کارشناسان مربوطه بپردازد.
«بهروز یاوری» در پاسخ به این که دلیل توجهی مخاطب به برنامهی «جهان آرا» و صراحت برنامه را در چه منظومهی فکری میتوان تحلیل کرد، گفت: فکر میکنم برنامههای دیگر در شبکههای مختلف تلویزیون هم این امکان را دارند که به شکل صریح سراغ موضوعات بروند و شاید دلیل تفاوت «جهان آرا» این است که با صراحت سراغ موضوعاتی میرود که معمولاً در برنامهها و شبکههای دیگر غایب است. «جهان آرا» مخاطب هدف مشخصی دارد و این مخاطب وفادار انتظار دارد که گفتمان مطالبهگر در برنامه وجود داشته باشد. انتخاب سوژه مهم است ولی وجود گفتمان و این که چارچوب بحثها مشخص باشد، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
وی ادامه داد: مخاطبی که میخواهد بداند موضع جبههی فرهنگی انقلاب اسلامی در مورد اتفاقات مختلف چیست، به سراغ برنامهی «جهان آرا» میآید. حتی ضدانقلاب هم برای فهم مواضع فرهنگی انقلاب به سراغ این برنامه میرود تا ببیند ما نسبت به اتفاقات چه واکنشی نشان میدهیم و معمولاً آنها برنامهی «جهان آرا» را خیلی رصد میکنند. البته ما ادعایی نداریم که پرچمدار جبههی فرهنگی هستیم ولی سعی کردیم که پوششدهندهی انتظارات مخاطب از گفتمان انقلاب اسلامی باشیم. شاید برنامههای دیگر ملاحظاتی دارند ولی ما محافظهکارانه با مشکلات برخورد نمیکنیم و پرداخت کلیشهای به اتفاقات که شاید در برنامههای دیگر باشد، در برنامهی «جهان آرا» دیده نمیشود. این برنامه سعی میکند شبهاتی که در ذهن مخاطب وجود دارد را بشکافد و پاسخ دهد.
این تهیهکننده در پاسخ به این که واکنش فوری و جدی به اتفاقات روز مثل موضوع برکناری امام جمعه لواسان را براساس اصل رسانهای بودن چگونه تفسیر مینماید، گفت: ما سعی کردیم به سوژههایی در «جهان آرا» بپردازیم که برنامههای دیگر تلویزیون به آن نمیپردازند. سوژههای «جهان آرا» محل بحث جامعه است و به آنها در فضای شبکههای اجتماعی توجه میشود. مخاطب نیاز دارد که به روز باشیم و در عین حال بتوانیم با حضور کارشناسان، ماجراها را بررسی کنیم. شاید «جهان آرا» و «ثریا» تنها برنامههای تلویزیون در این سالها بودند که توانستند در چارچوب گفتمانی با مخاطب حرف بزنند. در این سالها برنامههای مشابه در شبکههای مختلف تولید شد ولی نتوانستند موفق باشند.
این عضو شورای سردبیری برنامهی «جهان آرا» دربارهی میزان توجهی برنامه به حوزههای مختلف فکری، گفت: ما سعی میکنیم جدا از مسائل سیاسی به موضوعات دیگری مثل اقتصادی و فرهنگی هم بپردازیم. مثلاً در موضوعات فرهنگی، جدا از حضور آقای شاهحسینی به مناسبت برگزاری جشنوارهی «عمار»، چندی پیش از آقای افخمی در برنامه دعوت کردیم تا در مورد جشنوارهها صحبت کند. معمولاً ماهی حداقل یک برنامه با موضوع فرهنگی خواهیم داشت. اتاق فکر برنامه مثل یک پازل به سراغ موضوعات و سوژهها میرود تا ضمن به روز بودن، متنوع هم باشد. به طور طبیعی ضریب نیاز مخاطبان به حوزهی سیاسی به خصوص سیاست بینالملل بیشتر است ولی سوژهها براساس یک فرآیند و با توجه به نیاز مخاطب تعیین میشود.
تهیه کنندهی برنامهی «جهان آرا» در پاسخ به این که انتقادات برنامه تا چه حد متوجه ی بخشها و دولتها و نهادهای مختلف خواهد بود، به خبرنگار موسسه گفت: «جهان آرا» براساس چارچوب گفتمانی عمل میکند و با تغییر دولتها، این نگاه تغییر پیدا نمیکند. در همین چند ماههی روی کارآمدن دولت جدید، جزو معدود برنامههایی بودیم که در تلویزیون دربارهی ارز 4200 تومانی مناظره گذاشتیم. با تغییر سیاستگذاریها، رویکرد ما تغییر نمیکند و مسئولان را رصد میکنیم؛ جایی که برنامهها به شکل درستی اجرا شود، حمایت میکنیم و در جایی که خطای راهبردی اتفاق بیفتد، حتماً نقد خواهیم کرد. وی ادامه داد: در این چند وقت که بحث مذاکرات داغ شد، چند برنامه در «جهان آرا» داشتیم و سعی کردیم به دولت هشدارهایی دربارهی روند مذاکرات بدهیم. البته هنوز برای انتقاد از دولت زود است و نیاز به زمان دارد. ما مبتنی بر نگاه درون گفتمانی سعی میکنیم قوای سه گانه و سیاستهای جاری را نقد کنیم.
«بهروز یاوری» دربارهی تیم تحقیق و نویسندگی برنامه توضیح داد: ما جدا از 5 عضو اتاق فکر برنامه که همان شورای سیاستگذاری هستند و انتخاب سوژهها به عهدهی آنها است، تیمهای تحقیق و نویسندگی هم داریم که براساس موضوعات انتخابی به انجام پژوهش و نگارش میپردازند و تقریباً در هر برنامه در حدود 5 نفر به این مساله میپردازند. در «جهان آرا» به جز حضور کارشناسان، بخشی هم به عنوان بررسی اتفاقات روزمره تعلق دارد که اخباری است که در دیگر شبکهها و برنامهها بازتاب پیدا نمیکند. در کل این برنامه سعی دارد نیاز مخاطبان را براساس نگاه گفتمان انقلاب اسلامی پاسخ دهد.