در سال‌های اخیر و به موازات تولید فیلم‌های مستند با موضوع تاریخ انقلاب اسلامی، شاهد ساخته‌شدن چند فیلم و مجموعه مستند با محوریت زندگی و زمانه شهید بهشتی بوده‌ایم که در ادامه به آن می‌پردازیم.

 یک ملت

مستند پنج قسمتی «یک ملت» به کارگردانی علی فراهانی با محوریت بررسی زندگی سیاسی شهید دکتر بهشتی، توسط مرکز مستند سفیر فیلم تولیدشده است.

 در این مستند، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی شهید دکتر بهشتی از سال ۱۳۴۲ تا زمان شهادت وی با استفاده از تصاویر کمتر دیدشده روایت می‌شود. روایتی متفاوت که بیشتر مخاطبان آن جوانان هستند.

فراهانی که خود یک جوان دهه‌هفتادی است پیش از ساخت این مجموعه، در مستند «آسوده بخواب کوروش» به ماجرای جدایی بحرین از ایران در دهه 50 پرداخته بود. این مستند تاریخی نیز در زمان پخش خود با استقبال مخاطبان و اهالی رسانه و منتقدان مواجه شد.

بهشتی برای ملت

«بهشتی برای ملت» یکی از تولیدات مؤسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی است که در دهمین جشنواره مردمی فیلم عمار به نمایش درآمد.

اسناد و تصاویر منتشر نشده، فیلم‌های کمتر دیده ‌شده و مصاحبه‌های آرشیوی، محتوای مستند «بهشتی برای ملت» را تشکیل می‌دهند که بازه زمانی سال‌های 1307 تا 1360 را پوشش می‌دهد.

مهدی رمضانی، تهیه‌کننده این مستند ابهام‌زدایی از شخصیت سیاسی آیت‌الله بهشتی و بررسی نقش او در معماری ارکان نظام جمهوری اسلامی را از جمله اهداف مورد نظر این مستند دانسته است.

این مستند 90 دقیقه‌ای بر پایه منابع موجود در بایگانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی و گفت‌وگو با شخصیت‌های مطلع از حیات شهید بهشتی تولید شده و سازندگان آن تلاش کرده‌اند تا با استفاده از منابع متعدد دیداری، شنیداری و مکتوب غنای محتوایی اثر را افزایش دهند.

او یک معلم بود

فیلم مستند «او یک معلم بود» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی سید مصطفی موسوی‌تبار با محوریت شخصیت فرهنگی شهید بهشتی و نقش او در تدوین کتب درسی پیش از انقلاب اسلامی تولید شده است.

در این مستند  شخصیت فرهنگی این شهید و نقش وی در شکل‌گیری فرهنگی انقلاب اسلامی و دوران حضور ایشان در آموزش و پرورش به عنوان معلم مورد بررسی قرار گرفته است.

ایده ساخت این مستند که از مرحله تحقیق و پژوهش تا آماده نمایش شدن حدود یک سال به طول انجامید، درباره نقش برخی روحانیون اثرگذار در تدوین کتب درسی گرفته شده و در نهایت با این حقیقت مواجه می‌شویم که شهید بهشتی در متن بسیاری از این اتفاقات بوده اما هیچ‌گاه تمایلی نداشته است معرفی شود.

در بخش دیگری از این مستند ۴۲ دقیقه‌ای به سابقه فرهنگی شهید بهشتی به‌عنوان یک معلم در دوران پیش از انقلاب و حضور به عنوان مدیر در مدرسه دین و دانش قم، معلم زبان انگلیسی در مدرسه حکیم نظامی قم، انتقال به تهران و حضور در مدرسه کمال به عنوان دبیر زبان انگلیسی پرداخته شده و برای اولین بار دلیل سفر ایشان به کشور آلمان، اقامت در شهر هامبورگ و فعالیت در مرکز اسلامی این شهر بیان می‌شود.

 ترور سرچشمه

«ترور سرچشمه»  به کارگردانی محمدحسین مهدویان و تهیه‌کنندگی مجید رجبی معمار  محصول سال 1396 و از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است.

این اثر درباره‌ واقعه هفت تیرماه و به شهادت‌رسیدن جمعی از رهبران حزب جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۰ است. این مستند به بررسی این واقعه‌ تاریخی که به شهادت آیت‌الله سیّدمحمد بهشتی و ۷۲ تن از یارانش منجر شد، می‌پردازد.

آن چه پیدا است داستان دنباله دار ترور اندیشمندان و شخصیت های گرانقدر ایران توسط رژیم صهیونیستی و دست نشانده های آنها به لحاظ حجم اقدامات تروریستی و اهمیت موضوع چنان است که نیاز به تولید آثار بسیار بیشتری در این خصوص را می طلبد.