سال 1388 در اوج درگیری های خیابانی دختری به نام ندا  به طرز مشکوکی کشته شد، اما ظاهرا هنوز نام و تصویر ندا در رسانه های بیگانه خریدار دارد. رسانه های بیگانه در زمان هایی که نیاز به اوج هیجان و اعتراض دارند سراغ این تصویرسازی ها می روند. بعضی از پدیده های خبری بعد از اینکه زمان و دوره شان گذشت تازه تبدیل به یک تصویر یا نماد می شوند. طبیعی است که کشته شدگان اعتراض ها، توانایی برای تصویرسازی بیشتری دارند و به سرعت به یک نماد سیاسی تبدیل می شوند، به همین دلیل است که در هر اتفاق و آشوبی آنها برای آینده هم برنامه ریزی می کنند تا یک تصویرسازی جدید ایجاد کنند. در همین حال است که رسانه های بیگانه دست به دامن شگردی رسانه ای به نام ”مافوقِ تصویر“ می شوند.

علیرضا داودی کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی در گفت وگو با فارس، ضمن تشریح کارکرد رسانه‌ های فارسی زبان بیگانه درخصوص تکنیک ”مافوقِ تصویر» گفت: در حوزه علوم شناختی تکنیکی وجود دارد به نام تکنیک ”مافوق تصویر“ و در کنار خود تکنیک دیگری را به نام تکنیک ”مافوق صدا“ همراه دارد.

داودی افزود: تکنیک ”مافوق صدا“ می گوید من مافوق صدای حاکم هستم یعنی صدای قابل شنیدن شما در جامعه هستم، حالا شما کی هستید، هرکسی می خواهید باشید و بسیاری از آن هم ساختگی است چون خود را به عنوان صدای بلند قابل شنیدن تعریف کرده است، حال شما اگر می توانید نقض آن را اثبات کنید، امکان پذیر نیست  چون تکنیک  صددرصد شناختی است.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی گفت: تکنیک ”مافوق تصویر“ از صدای مافوق قابل شنیده شدن، تصویرسازی می کند، حال می تواند از یک واحد یونیک صدا را دریافت کرده یا از یک فرد، یا هنرمند و یا هر صدایی که قابل شنیدن شده استفاده می کند، این یک تکنیک مجزاست.

داودی ادامه داد مافوق تصویر نیز، یک تکنیک مجزاست به دلیل اینکه در بسیاری از مواقع  از یک آدم تصویرسازی می کنند مانند خیلی از این هنرمندهایی که از آنان  تصویرسازی کردند.  او گفت: فرد در جامعه به هیچ موضوعی پایبند نیست، با استفاده از تصویر او ، تصویر مثلا حمایت از حقوق زنان را ترسیم می کنند در حالی که اساسا آن فرد به هیچ یک از موضوعات اجتماعی زنان اعتقادی ندارد اما با این روش از او تصویرسازی می کنند.

داودی افزود: این اقدام چون مافوق تصویر بوده است ، پس از آن تصویری در حد مشاهده جامعه رونمایی می کنند حال از در کنار هم قرار دادن تکنیک ”مافوق صدا“ و تکنیک ”مافوق تصویر“ تکنیک سومی طراحی می شود به نام تکنیک ”مافوق صدا ـ مافوق تصویر“ و در جایگاه خود به عنوان تکنیک بتا تلقی می شود.

داودی ادامه داد: خیلی از افرادی که به جرم های مختلف امنیتی بازداشت می شوند، رسانه های بیگانه می آیند و با عکسشان تصویرسازی می کنند و با استفاده از تکنیک مافوق صدا، صدای اطرافیان آنها را به صدای مافوق قابل شنیدن در جامعه تبدیل می کنند و با استفاده از تکنیک مافوق تصویر، تصویر و صدایشان را همسان و همگام می کنند و یک وایت جدید را ایجاد می کنند.

داودی گفت: عملا با بهره گیری از این روایت، موضوع مادران معترض به مسایل جامعه را راه می اندازند.

کارشناس‌ ارشد رسانه و علوم شناختی در مثالی دیگر گفت در انتخابات بیانیه می دهند، هویت سازی می کنند، مافوق صدا، پایین می آورند، مافوق تصویر را هم پایین می کشند، صدا و تصویر را مافوق برداشت حاکمیت تلقی می کنند و چون جامعه دوست دارد تصاویری را بدین شکل  ببیند، آن را به ذهن مخاطب متصل می کنند.

شگردهای رسانه ‌های بیگانه برای تغییر ذهن مخاطب فارسی زبان هر روز بیشتر می ‌شود، شناختن و درک این جنگ شناختی قسمتی از سواد رسانه‌ای مورد نیاز امروز ایران‌مان است. بنابراین رسانه ‌ها تلاش می کنند مطابق اهدافی که دارند در این فرآیند دخالت کنند. ایجاد، تغییر یا تقویت باورها، از کارکردهای رسانه ها در همراه سازی مخاطبان است.

نا آگاهی گیرنده یا مخاطب پیام ارتباطی از محتوای پیام ، به بروز رفتارهایی می انجامد که او آگاهی چندانی نسبت به آنها ندارد، از این رو ، کنشگر بدون آگاهی و وقوف نسبت به آنچه می داند، حب و بغض هایی را سازمان می دهد و رفتارهایی می کند که دلیل چندان متقنی برای بروز این رفتارها، در خویش نمی یابد. از طرفی، نا آگاهی فرستنده پیام ارتباطی یا همان رسانه به محتوای پیام ارسالی نیز، به احتمال ، به نتایجی در مخاطب می انجامد که مورد نظر و خواست فرستنده نبوده است؛ برای مثال، اگر رسانه ای، با وجود اصرارهای مکرر و روزافزون بر بروز رفتارهایی خاص در مخاطبان، رفتارها و واکنش هایی مخالف با خواست خود مشاهده می کند، باید به این نکته توجه کند که شاید در کنار پیام های آشکار و از قبل تعیین شده ای که در اختیار مخاطب قرار داده، برخی پیام های خاموش نیز ارسال کرده و از این طریق ، ناخواسته آنان را به رفتارهایی برخلاف آنچه انتظار داشته تشویق کرده است.

تکنیک ‌های رسانه‌ ای در دنیای امروز وارد فضای علوم شناختی شده است از این رو رادیو گفت و گو مجموعه برنامه‌ای 90 قسمتی برای آشنایی مخاطبان با این تکنیک‌ ها را تدارک دیده است.
”روایت رنگ‌ها“ نام این مجموعه برنامه‌ی تخصصی در حوزه علوم شناختی با محوریت شگردهای رسانه‌ای در انحراف افکار عمومی است که ماموریت این شبکه، در جریان ‌سازی موثر بر نخبگان و کنشگران جامعه ایرانی را محقق کرده است.

این مجموعه برنامه که در قالب ساختارهای نوین طراحی و تولید شده، در هر قسمت و در گفت و گو با دکتر علیرضا داودی کارشناس مسائل رسانه و متخصص علوم شناختی، با رویکردی تخصصی و تحلیلی و با مصداق‌های عینی به افشای تکنیک‌ های رسانه‌ های بیگانه و معاند در جهت تخریب ذهن مرم ایران می پردازد.

روایت رنگ‌ها هر روز ساعت 11:55 دقیقه از رادیو گفت و گو موج اف ام ردیف 103.5 مگاهرتز تقدیم علاقه‌مندان می‌شود.