فتحعلی بیگی پس از تماشای «تنهاتر از مسیح» چه گفت؟
این هنرمند پیشکوست تئاتر با اشاره به این موضوع که تعزیهخوانی و هنرهای نمایشی موثرترین فعالیت در به نمایش کشیدن مصائب اهل بیت است،به ایسنا گفت: هنوز هم از نظر من جذابترین و دلنشینترین هنر نمایشی آیینی، تعزیه است. جالب است بدانید، هربار در هر نمایشی که چه خود من و چه سایر دوستان روی صحنه بردهاند، اگر یک گوشه از کار چند تعزیهخوان حرفهای اجرا داشتند، بخش تعزیه بالاتر از بخش نمایش قرار میگرفت، چرا که تعزیه جذابیت بیشتری دارد.
او با اشاره به در کنار یکدیگر بودن شور و شعور حسینی در هنرهای نمایشی ادامه داد: در رابطه با هنر عاشورایی یک بحث شور داریم و یک بحث شعور. متاسفانه خیلی از افراد تنها به شور کار فکر میکنند و در بحث شعور آن زیاد متمرکز نمیشوند. نه اینکه نخواهند، اما برخیها به عمق مسئله واقف نیستند و فکر نمیکنند یا در رابطه با ویژگیهای آن واقعه و اثرات آن در دنیای معاصر بسیار تعمق نمیکنند و به قضیه سطحی نگاه میکنند. در عاشورا دو صف نماز بود. هم امام حسین نماز میخواند و هم عمر سعد اما کدامشان واقعا خدا و اسلام را درک کرده بودند؟
فتحعلی بیگی افزود: گاهی داستانهایی از یک فرد شرابخوار که به یک باره مرید امام حسین(ع) شده نقل میکنند. اگر چنین اتفاقی افتاده، تحول درون ذات و شخصیت آن آدم بوده، دقیقا مثل حر که اگر ظرفیتش در او وجود نداشت، متحول نمیشد. این داستانها سطحینگری است و از نگاه سطحی افراد نشأت میگیرد. یا اینکه مجلسی به راه میاندازند که یک سو موعظه است و یک سو مردم را به گریه میاندازند.
این پیشکسوت عرصه تئاتر و هنرهای نمایش با اشاره به سرمایهگذاری اندک در حوزه تئاتر و نمایش در خصوص زندگی و اندیشه اهل بیت افزود: باید ببینیم ما چقدر در این زمینه سرمایهگذاری کردیم؟ و اگر هم سرمایهگذاری کردهایم، کجا این سرمایه خرج شده است؟ من سالهاست آدمی را میشناسم که یک شو اجرا میکند و قرارداد خوبی هم میبندد و پول خوبی هم دریافت میکند. در حالی که در باطنش یک جو اعتقاد وجود ندارد، چرا که در کنار این شویی که به راه میاندازد، هزار گناه دیگر انجام میدهد. این به چه درد میخورد؟ اگر هم اصلا آدم خوبی باشد، چرا شو راه میاندازد؟ ما نیاز به شو نداریم.
او ادامه داد: یک زمانی میآمدند و با عنوان کردن معجزه، مردم بیسواد و ناآگاه را نسبت به حقانیت ائمه تحریف میکردند. امروزه دیگر نمیتوانیم با معجزه حقانیت امام رضا(ع) را ثابت کنیم. چرا که دیگر دوره این حرفها گذشته و آنقدر این امام بزرگوار، پدران و فرزندانش جایگاه والایی در اندیشهورزی دارند که باید ایشان را از طریق عمق درک و دریافت مردم از دین معرفی کنیم، اما هنوز گاهی میبینیم، در برخی جشنوارهها، قصد دارند با طرح یک معجزه حقانیت ائمه را ثابت کنند.
این کارگردان بیان کرد: نمیگویم ائمه اهل کرامات و معجزه نبودهاند، اما به جامعه امروز، با این همه وسعت اطلاعات و ابعاد مختلف اندیشه، باید با وسعت اندیشه و اندیشهورزی پاسخ داد، زیرا شور در عصر ما پاسخگو نیست. این شرایطی است که باید حاکم شود و متولیان نیز در هر کجا که هستند، باید به همین نکته توجه کنند، اما در بسیاری اوقات میبینیم توجهی به این موضوع نمیشود. گاهی کاری انجام میدهند، سر و صدایی به راه میاندازند و تاثیر آن نیز آنچنان مهم نیست.
او ادامه داد: ما انتظار داریم متولیان امور فرهنگی کشور زمینههای ترویج اندیشههای ناب محمدی را در قالب نمایش های میدانی گسترش دهند و سپس شعور را به جامعه تقدیم کنند. شور به تنهایی فایده ندارند و دائما در حال تشکیک و ایجاد اما و اگر است. اینجاست که افراد متدین موظفاند که شعور را به جامعه هدیه کنند تا بتوانند در مقابل تخریبهای عقیدتی از ناحیه دشمنان انسانیت و دین به وجود میآید، جوابگو باشند.
فتحعلیبیگی همچنین در پایان درباره جذابیت تعزیه و هنرهای نمایشی و استقبال این روزهای مردم و مخاطبان از نمایش صحنهای «تنهاتر از مسیح» عنوان کرد: تعزیه اگر برای نسل امروزی جذاب نبود، پس چرا از نمایش «تنهاتر از مسیح» و تئاترهای عاشورایی و مذهبی دیگر تا این حد استقبال شده و توانسته ارتباط خوبی با مخاطبان برقرار کند. تعزیهای جاذبه ندارد که دچار عوامزدگی شده باشد، اما شاهدیم که همچنان تعزیهها و نمایشهایی اجرا میشود که بسیار باشکوهند و چندهزار نفر تماشاگر دارند و تمامی این مخاطبان آدمهای علاقهمند و باسوادی نسبت به دین هستند. هنوز که هنوز است تعزیه و هنرهای نمایشی تاثیرگذار است و این هنر بیش از ۳۰۰ سال مانند یک رسانه در جامعه عمل کرده است. حالا اگر امروز ما نسبت به تعزیه و هنر نمایش بیمهری میکنیم، مقصر ما هستیم، اگر عیب و ایرادی در طول سالیان دراز بر این هنر عارض شده، مقصر ما هستیم.