همایش نقش سادات علوی در گسترش صلح و همزیستی با حضور حجت الاسلام محمدمهدی ایمانی پور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در تایلند برگزار شد.

در این همایش حجت الاسلام ایمانی پور گفت: در تحقیقات تاریخی مربوط به ورود اسلام در منطقه، همواره از نقش سادات که از نوادگان اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) می‌باشند سخن رفته است. از این رو تاریخ ورود و گسترش اسلام در آسیای جنوب شرقی با سهم و نقش سادات پیوند و ارتباط تنگاتنگی داشته و از فرضیه‌های متعددی که در خصوص گسترش اسلام در این منطقه مطرح می‌باشد فرضیه مربوط به سهم سادات حضرمی که از نوادگان امام جعفر صادق (علیه السلام) بودند طرفداران بسیاری دارد.

وی ادامه داد: هرچند قرن اول هجری را می‌بایستی آغاز مهاجرت سادات به منطقه آسیای جنوب شرقی از دروازه‌های ایران، هند و چین نامید، ولی عمده مهاجرت سادات به منطقه طی قرون ۹ الی ۱۲ میلادی اتفاق افتاد. این مهاجرت موجب شد تا سادات در اواسط قرن چهاردهم میلادی با نفوذ در دربارهای سلاطین، به شکل گیری دولت‌های اسلامی و تمدن سازی در این منطقه کمک نمایند. یکی از مسیرهای اصلی مهاجرت سادات، هند و ایران بوده است.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: تاریخ نشان می‌دهد که سادات با استفاده از ظرفیت‌ها و ویژگی‌های فرهنگی مردم منطقه آسیای جنوب شرقی و با رویکردی فرهنگی و قابل پذیرش برای ساکنان منطقه و استفاده از جاذبه‌ها و قابلیت‌های موجود در عرفان و اخلاق اسلامی به معرفی اسلام پرداختند و توانستند این منطقه را به یکی از کانون‌های مهم فرهنگی و تمدنی اسلام تبدیل سازند.

حجت الاسلام ایمانی پور گفت: هشت تن از نه نفر از اولیا و مبلغین اولیه اسلام در اندونزی از سادات بودند. این سادات که جزو اولین داعیان و مبلغان اسلام در این منطقه به شمار می‌رفتند با شیوه‌های صلح آمیز و انسانی و رفتارهای اخلاقی برگرفته از اسلام به معرفی و تبیین و ترویج ارزش‌های دینی پرداختند. آنها با پیروی از اخلاق و سیره نبوی) صلی الله علیه و آله) و همچنین منش عارفانه خود توانستند، جامعه بومی این منطقه را ضمن آشنایی با ارزش‌های متعالی اسلام در مسیر ساخت امت نمونه و همچنین پی ریزی تمدن اسلامی هدایت نمایند.

وی ادامه داد: سادات بر اساس آموزه‌های قران کریم و سنت پیامبر) صلی الله علیه و آله) همواره در منطبق کردن پیام تبلیغ بر لسان قوم با ملاحظه شرایط و ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی مخاطبین منطقه و همچنین توجه به تنوع فرهنگی و دینی آنان تأکید داشته‌اند، از این رو ضمن احترام به تنوع دینی و قومی حاکم بر این منطقه، جامعه مسلمان را از ترویج کینه توزی و نفرت و منازعات قومی مذهبی برحذر می‌داشتند.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: امروزه میانه روی و عشق به اهل بیت (علیهم السلام) دو ویژگی و رکن برجسته اسلام در این منطقه به شمار می‌رود. این ویژگی‌ها تحت تأثیر نگاه عرفانی و معنوی سادات که برگرفته از معارف نبوی (صلی الله علیه و آله) و علوی (علیه السلام) همراه با اعتدال گرایی، معنویت گرایی، درک درست از دین بر محور اخلاق بود شکل گرفته و توانست قلب و جان مشتاقان بسیاری از مردم این منطقه را به خود جذب نماید.

وی گفت: سادات پیشگامان اصلاح اجتماعی نیز به شمار می‌آمدند و سهم و نقش مهی در فرهنگ سازی و تمدن سازی در مناطق مختلف از جمله در آسیای جنوب شرقی بر عهده داشتند. عصر با شکوه فرهنگ و تمدن اسلامی مالایی محصول نقش سازنده و پررنگ سادات در تولید منابع فاخر ادبی و عرفانی و توسعه نظام حکمرانی بر اساس آموزه‌های دینی و همچنین توسعه فرهنگی و اقتصادی ساکنان این منطقه می‌باشد.

حجت الاسلام ایمانی پور ادامه داد: اکنون پس از گذشت قرن‌ها از این حضور مبارک و فعال سادات، شایسته است تجربه‌های تاریخی بازخوانی شود و چگونگی بهره مندی از این ظرفیت معنوی و گسترده مورد بررسی قرار گیرد. سادات به دلیل پیوستگی‌های نسبی با اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) و همچنین جایگاه و نفوذ آنان در جامعه اسلامی و گستره جغرافیایی حضورشان در بسیاری از نقاط جهان، یکی از ظرفیت‌ها و فرصت‌های حائز اهمیت و تأثیرگذار فرهنگی دینی برای برقراری یک پیوند مستحکم میان ساکنان این مناطق به شمار می‌روند.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: شبکه جهانی سادات که از مؤلفه‌های پایدار در شکل دهی وحدت امت اسلامی محسوب می‌شود می‌تواند علاوه بر تحکیم پیوستگی و ارتباطات سادات با جوامع مختلف مسلمان، فضای مناسبات دینی و مذهبی مسلمانان و غیر مسلمانان را نیز تلطیف نموده و امت اسلامی را از ظرفیت پایدار و تأثیرگذاری به ویژه در مناسبات داخلی و خارجی خود در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اقتصادی بهره مند سازد.

وی گفت: سلسله جلیله سادات از دیرباز از طریق شبکه نقابت دارای ارتباطات پیوسته جهانی و گسترده‌ترین و قدیمی ترین شبکه تعاملی بین المللی بوده است. امروزه نیز در اکثر نقاط جهان به ویژه کشورهای اسلامی، این نظام شبکه ای مربوط به شجره های سادات فعال می‌باشد. لذا این شبکه جهانی که به دلیل نسبت آنان به پیامبر (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم السلام) از جایگاه ویژه ای در نزد مسلمانان برخوردار می‌باشد می‌توانند همچون گذشته، هم در تبیین و گسترش ارزش‌های اصیل و معنوی و اعتدال گرای اسلام عزیز و هم در دستیابی جوامع اسلامی به توسعه اجتماعی و اقتصادی یاری رسانند. سادات همانگونه که از عناصر اصلی و مهم در معرفی و گسترش اسلام به ویژه در آسیای جنوب شرقی، شبه قاره و شمال آفریقا محسوب می‌شدند، امروزه نیز فرصت و ظرفیت مؤثری در افق گشایی تمدن نوین اسلامی در عرصه‌های منطقه‌ای و بین المللی به شمار می آیند.

حجت الاسلام ایمانی پور ادامه داد: پس از ورود اسلام به ایران، ایران اسلامی به پناهگاهی امن جهت حضور و زندگی سادات مهاجر تبدیل شد. علاوه بر حضور حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) در خراسان، هزاران تن از امام زادگان نیز به ایران مهاجرت کرده و قبور آنان مرکزی برای ابراز ارادت محبین به اهل بیت (علیهم السلام) در جای جای ایران به شمار می‌رود. امروز جمعیت قابل توجهی از ایرانیان از سلسله جلیله سادات به شمار می‌روند که از جهت تاریخی و نسب، حلقه وصل میان ایرانیان مسلمان با سایر مسلمانان به ویژه در عراق، یمن، شامات و حجاز به شمار می آیند. همانگونه که سادات عریضی در ایران پیوند مستحکمی بین ایران و هند و آسیای جنوب شرقی فراهم آورده‌اند.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: از دیرباز سادات در ایران سهم مهمی در ترویج اسلام و شکل دهی تمدن اسلامی ایرانی بر عهده داشتند. بخشی از حکومت‌های اسلامی در مناطقی از جنوب ایران و خراسان به ویژه نیشابور توسط سادات به خصوص سادات عریضی اداره می‌شد و در طول تاریخ چهره‌های برجسته و شاخصی در عرصه‌های مختلف علمی، فلسفه، کلام، فقه و تفسیر از میان سادات در ایران ظهور یافتند. در ایران اسلامی همواره نهادها و مراکز متعددی متولی امر سادات و نقابت فعال بوده‌اند و امروزه هم مراکز متعدد فرهنگی در حوزه سادات فعال می‌باشند و شجره سادات از اثرگذارترین گروه‌های اجتماعی در حوزه‌های دینی فرهنگی به شمار می‌رود. علاوه بر این افتخار داریم که مؤسس و بانی انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران یعنی حضرت امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای و نیز رئیس جمهور ایران یعنی آیت الله رئیسی و بسیاری دیگر از مسئولین و شخصیت‌ها از سلسله جلیله سادات به شمار می‌روند.

وی گفت: جمهوری اسلامی ایران برای هر گونه مشارکت و حمایت در توسعه ارتباطات و پیوندهای فرهنگی با سادات در نقاط مختلف جهان آمادگی دارد. ما علاقمند به ایفا سهم خود به عنوان حلقه وصل در تحکیم مناسبات سادات ایران با سایر مناطق به ویژه سادات آسیای جنوب شرقی می‌باشیم. در این راستا به منظور تداوم و توسعه ارتباطات بین المللی سادات، تأسیس مجمع جهانی همکاری‌های فرهنگی سادات را پیشنهاد می‌کنم. دبیرخانه دائمی این مجمع می‌تواند نسبت به برنامه ریزی و هماهنگی برگزاری همایش‌های سالانه در کشورهای مختلف و نیز پیگیری مصوبات، توافقات و برنامه‌های آن اقدام کند. سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی آمادگی دارد مسئولیت این دبیرخانه و فعال سازی مجمع جهانی سادات را برعهده گیرد. شکل گیری این مجمع با مشارکت ظرفیت‌های فرهنگی سادات در مناطق مختلف گام مؤثری در تسهیل ارتباطات میان سادات محسوب می‌شود.

حجت الاسلام ایمانی پور ادامه داد: انجام پژوهش‌ها و مطالعات تاریخی برای فهم درست تر جایگاه سادات در جهان و بررسی ظرفیت‌ها و فرصت‌های همکاری میان آنها، پی ریزی گفتگوهای مستمر فرهنگی، فعال سازی شبکه نقابت و نسب شناسی سادات، شناسایی و توسعه روش‌های تبلیغی آنان در احیا مجدد ارزش‌های اصیل اسلام، ایجاد درک درست از عرفان و اسلام اعتدالی و صلح آمیز، توسعه برنامه‌های مشترک آموزشی و فرهنگی، برنامه ریزی و توسعه همکاری در زمینه گردشگری به ویژه گردشگری مذهبی و زیارت قبور اولیا الله و اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) می‌تواند بخشی از فعالیت‌های مجمع جهانی سادات به شمار آید.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی افزود: با جلب مشارکت و همراهی برخی نهادهای سادات به ویژه سادات یمنی که خاستگاه اصلی بسیاری از سادات در آسیای جنوب شرقی و شبه قاره به شمار می آیند، اجلاس جهانی سادات سال آینده در نجف یا تهران برگزار می‌شود. این اجلاس می‌تواند با هدف ساماندهی ارتباطات جهانی سادات، تسهیل تعاملات فرهنگی سادات در عرصه‌های بین المللی، فراهم سازی ظرفیت‌ها و ساختارهای پایدار جهت ارتباطات فرهنگی و اقتصادی میان سادات و تقویت پیوستگی‌های فکری فرهنگی سادات برگزار شود.

وی گفت: سادات همانگونه که از عناصر اصلی و مهم در معرفی وگسترش اسلام به ویژه در آسیای جنوب شرقی، شبه قاره و شمال آفریقا محسوب می‌شوند، امروزه نیز فرصت و ظرفیت تأثیرگذاری در افق گشایی تمدن نوین اسلامی در عرصه‌های منطقه‌ای و بین المللی به شمار می آیند.