به مناسبت یوم‌الله 13 آبان که روز تاریخی دانش‌آموز نامیده شده است، باید یادی از آثاری کنیم که در این خصوص ساخته شدند و نشان از این دارد که چگونه می‌توان برای هر یک از این موضوعات آثاری تولید کرد که هر کدام بتواند بخشی از دفتر تاریخ سیاسی کشورمان را ورق بزند.

عنوان این مستند برگرفته از قرارداد «۱۹ ژوئن» است که طی آن آمریکا متعهد شده بود که در ازای آزادی گروگان‌ها، پول‌های بلوکه‌شده‌ ایران را آزاد کند اما آمریکا به زیر قول و قرار خود زد. کارگردان این مستند براساس همین رویکرد فریبنده آمریکایی‌ها به سراغ موضوع برجام در چند سال پیش رفت تا نشان دهد آمریکا هیچ گاه قابل اعتماد نیست.

به این منظور، گفت و گو با «ایمان گودرزی»؛ کارگردان مستند «19 ژوئن» انجام شد که در ادامه می‌آید.

درباره مستند «قرارداد 19 ژوئن» و چگونگی شکل‌گیری آن توضیح دهید.

در سال‌هایی که برجام به بن بست خورده بود، سراغ ساخت این مستند رفتیم و نگاهی داشتیم به تسخیر لانه جاسوسی آمریکا توسط انقلابیون. بررسی کردیم که ریشه‌های شکل‌گیری این اتفاق چه بوده و چه خروجی داشته است؟ آیا به نفع ملت ایران بوده است؟ نظرات مختلفی وجود دارد و ما در این مستند به شائبه‌ها پرداختیم که پیامدهای تسخیر لانه جاسوسی چه بوده است. ما در این مستند هم به چگونگی شکل‌گیری پرداختیم و هم به اتفاقاتی که برای گروگان‌ها افتاد.

تفاوت این مستند با آثار مشابه چه بوده است؟

ما به جز اتفاق تسخیر، به مساله بازگشت گروگان‌ها به کشور خود هم پرداختیم تا ببینیم که آمریکایی‌ها چه فریبی به کار بردند. آمریکایی‌ها در آن قضیه هم رفتار فریبنده داشتند. گروگان‌ها را گرفتند و به تعهدات خود پایبند نشدند. ما با افرادی که در این اتفاق سهیم بودند، صحبت کردیم. با کسانی که لانه را تسخیر کردند، صحبت شد و افرادی که از آن ماجرا آگاهی داشتند. در اینجا لازم است رحمت بفرستم به روح آقای حسین شیخ‌الاسلام که نقش بسزایی در این مستند داشت و ناگفته‌های بسیاری در این مستند گفت. ایشان از بچه‌های پیرو خط امام در آن اتفاق بودند و بعدها درباره آرمان‌خواهی فلسطین کار کردند. اسناد زیادی درباره این اتفاق در مستند ارائه شد که عموماً در مستندهای گذشته به آن پرداخته نشده بود.

ابعاد ماجرای تسخیر لانه جاسوسی انقدر گسترده است که نیاز به تولید آثار متعدد احساس می‌شود. به نظرتان چه وجوهی از این اتفاق باید مورد نظر قرار بگیرد تا مخاطبان از آن آگاهی داشته باشند؟

این مساله مهم است که درباره این اتفاق آثار و برنامه‌هایی تولید شود تا ببینیم 13 آبان چه تاثیری به دنبال داشته است. در مدیوم‌های مختلف باید آثار بصیرت‌زا ساخته شود. آثار گزارشی و مستند و سینمایی باید درباره این واقعه تولید شود. متاسفانه تا به حال بایت عدم روایت کامل درباره اتفاقات، ضربه‌هایی خوردیم و نتوانستیم بگوئیم که چه اتفاقاتی افتاد که آمریکا رابطه‌اش را با ایران قطع کرد و تا امروز با ملت ایران دشمنی دارد. باید کارهایی تولید شود که تا به حال چندان نشده و از این خلاء رسانه‌های بیگانه سوء‌استفاده کردند.

در مستند شما درباره دشمنی آمریکا با ایران از سال‌های دور نکاتی ارائه می‌شود. فکر می‌کنید برای مخاطب امروز که درگیر تحریف‌های تاریخی توسط رسانه‌های بیگانه است، اطلاع از واقعیت این ارتباط چقدر لازم است؟

برخی فکر می‌کنند که اگر ما با آمریکا رابطه برقرار می‌کردیم، الان وضعیت بهتری داشتیم. اما اگر به کشوری مثل عراق یا کشورهای دیگر که آمریکا در آنجا سفارت دارد، نگاه کنیم، می‌بینیم که آمریکا باعث همه خون ریزی‌ها و فتنه‌ها شده است. اگر کشور عراق می‌دانست چه خطراتی از سمت آمریکا وجود دارد، سفارت این کشور را تعطیل می‌کرد و قطعاً بسیاری از فتنه‌های این کشور از بین می‌رفت. ما بعد از این که سفارت آمریکا را در ایران بستیم باعث شد که شر بسیاری از فتنه‌ها از ایران کم شود. درباره تسخیر سفارت آمریکا، چند جلد کتاب منتشر شد و اسنادی کشف شد که نشان می‌دهد در اتاق فکر آمریکا برنامه‌هایی برای تجزیه ایران وجود داشت. چیزی که در خوزستان و کردستان و بلوچستان داشت اتفاق می‌افتاد، توسط آمریکایی‌ها طراحی شده بود. جریانات تروریستی مثل فرقان توسط آمریکا شکل گرفت و اسنادش موجود است. تروریست‌ها، مستقیم و غیرمستقیم با آمریکایی‌ها ارتباط داشتند.

درباره وقایع اخیر کشورمان، کمبود منابع مستند برای آگاهی مردم درباره رژیم پهلوی و دخالت آمریکایی‌ها احساس می‌شود. شما به عنوان مستندساز چه دیدگاهی دارید؟

ما در یک جنگ رسانه‌ای بزرگ قرار داریم. جنگ رسانه‌ای امروز در تاریخ نظیر ندارد! در روزهای دفاع مقدس هم ما در جنگ بزرگی بودیم و به کمک نیروی مردمی توانستیم دشمن را سرجای خود بنشانیم. ولی الان، جنگ رسانه‌ای است و قدرت‌های بزرگ دست در دست هم دادند تا به لحاظ رسانه‌ای علیه ایران جنگ کنند. بچه‌هایی که در حوزه تاریخ و مستند کار می‌کنند، وظیفه سختی دارند. بهترین کار مستندسازها این است که تاریخ را درست روایت کنند. الان غبار فتنه‌ها است و کسی حرف حق را گوش نمی‌کند و سرعت انتقال اطلاعات توسط دشمن انقدر زیاد است که کار را سخت می‌کند اما لازم است در زمان مناسب، واقعیت را نشان داد.